بخش نونزدهم : روند تغییر در بخش جوی آسیاب رامهرمز ( مقدمه)

پیش گفتار

پیش از هرچیز، سپاس فراوان دارم از بزرگوارانی که با کمک های معنوی خود انگیزه و شوق تداوم تحقیق و پژوهش و تلاش بیشتر را برای علاقه مندان به تاریخ و فرهنگ مردم رامهرمز همیشه سرافراز فراهم نموده و می نمایند.

بخش نونزدهم : پیشینه جوی آسیاب و ورودی های آن از مرکز شهر

     1 - پیشینه جوی آسیاب

در زمینه پیشینه جوی آسیاب که به زبان محلی ( جواسیو jovasiooo ) نامیده میشود تا پیش از دو قرن قبل اطلاع دقیقی در دست نیست. ولی جوی آسیاب هم که نزدیکترین منطقه به مرکز شهر رامهرمز است از حوادث گوناگون تاریخی تاثیر پذیرفته و تل و تپه های موجود در جوی آسیاب تاییدی بر این مدعاست.

بخش نونزدهم : آسیاب‌های بخش جوی آسیاب

 

     جوی آسیاب که بخش دوم و مهم شهرستان رامهرمز را تشکیل‌ می‌دهد، بیشتر مردم شریف رامهرمز و بزرگوارانی که در گذشته به این بخش رفت و آمد داشتند آنرا در محدوده مرکزی آن‌ می‌شناختند و به عنوان یک محله قلمداد‌ می‌کردند. ولی با بررسی و شناخت محدوده ی آن که حدود چهل کیلومتر مربع وسعت دارد،‌ می‌توان به زوایای این بخش و مردم پر تلاش آن بیشتر پی برد. جوی آسیاب را در گذشته‌‌ای نه چندان دیر با آسیاب‌‌‌های آن‌ می‌شناختند. در زمانی که خیلی از کارهای روزمره زندگی با زور و بازوی مردم انجام‌ می‌شد و البته فکر و اندیشه صاحب نظران راهگشای مشکل‌‌‌های پیش روی آنان بود.   

بخش نونزدهم : هسته مرکزی و محدوده ی جغرافیایی جوی آسیاب

1 - هسته مرکزی جوی آسیاب

حال تا اندازه ای با شرایط جغرافیایی جوی آسیاب آشنا شدیم و به ورودی اصلی آن که از دبستان هرمزان شروع می شد، اشاره کردیم. پس از طی مسافتی بین 400 تا 500 متر و پس از گذشتن از بین دو ردیف باغ ها و منازل مسکونی به اولین آسیاب به نام آسیاب ملا بندر می رسیدیم.  اکنون می توان به معرفی هسته مرکزی جوی آسیاب پرداخت. 

بخش نونزدهم: جایگاه علم و دانش در بخش جوی آسیاب

در زمینه گذشته دانش آموزی و دانش اندوزی در جوی آسیاب، تاریخ نشان می دهد که مردم جوی آسیاب از دیر باز به کسب علم و دانش علاقه وافری داشتند. به همین دلیل معلم جایگاه ویژه ای داشت. چه در آنزمان که فقط تعداد معدودی در جامعه می توانستند راه دشوار کسب علم و دانش را بپویند و چه پس از آن که مکتب خانه ها تنها مرجع مشتاقان به کسب علم و دانش بودند. در این مسیر، دورانی جویندگان علم و دانش نزد ملاها می رفتند و سواددار می شدند و به آنان ملا می گفتند. مانند ملابندر ، ملا درویش و ملانجف .....

بخش نونزدهم : آداب و رسوم مردم بخش جوی آسیاب

عید نوروز

بزرگواران اطلاع دارند که بر اساس آموزه های ملی و مذهبی در فصل بهار که بنا به نو شدن طبیعت، فصل رویش گل ها، نمایان شدن شکوفه ها و سبز شدن درختان می باشد، از قدیم مردم ایران زمین این تغییر و نو شدن طبیعت را جشن می گرفتند و شادمانی می کردند.  بر همین اساس مردم جوی آسیاب که انسان های شریف و تلاشگری هستند و بیشتر در زمینه های کشاورزی، باغداری و تعلیم و تربیت فرزندان این مرز و بوم اشتغال داشتند، در گذشته ای نه چندان دیر، قبل از عید نوروز، خودرا برای همگام شدن با طبیعت و ابراز شادمانی و نشاط مهیا می کردند.

بخش نونزدهم : بافت خانه‌های قدیمی جوی آسیاب

 

بافت خانه‌های قدیمی جوی آسیاب

خانه‌های مردم جوی آسیاب در گذشته و تا پنجاه سال پیش شامل دروازه، حیاط و اطاق‌های دور آن می‌گردید. دروازه با مساحت تقریبی 10 تا 12 متر در ورودی خیلی از خانه‌ها وجود داشت و امروزه اطاق‌پذیرایی جایگزین آن شده است. دروازه‌ها معمولاً دارای سکویی به ارتفاع 40 تا 50 سانتی‌متر بالاتر از کف راهرو و حیاط بودند که برای افراد وارد شده به خانه اعم از مهمان، فقیر و کسانی که به هر دلیل برای انجام کاری می‌آمدند، درست شده بود و گاهی وقت ها پرده‌ای بین دروازه و حیاط منزل نصب می‌کردند. با توجه به اینکه معمولاً افراد خانواده در قسمت بالای حیاط زندگی می‌کردند، مراجعه‌کننده می‌بایستی پس از به صدا درآوردن دو عدد حلقه فلزی که بر روی درب حیاط نصب شده بود، تا آمدن صاحب‌خانه اندکی صبر می‌کرد و روی سکوی دروازه که اغلب وقت ها فرش ساده‌ای بر روی آن می‌انداختند، منتظر می‌ماند. در مواردی که مراجعه‌کننده ناچار بود برای انجام یافتن کار خود مدتی را توقف نماید، در محل دروازه از او پذیرایی به عمل می‌آمد.

بخش نونزدهم : بخشی از فعالیت های اجتماعی مردم جوی آسیاب

1 - حسینیه ارشاد جوی آسیاب

    درسال 1350 به پیشنهاد میرزا ناصر کلانترهرمزی (در مراسم درگذشت میرزا فرج الله کلانترهرمزی) بزرگان جوی آسیاب، بررسی یافتن زمینی در وسط جوی آسیاب را آغاز کردند تا بدین وسیله آنرا برای احداث مسجد وقف نمایند. با توجه به اینکه همه جا باغ و درخت و منازل مسکونی وجود داشت، زمین مطلوب در مرکز جوی آسیاب یافت نشد. در نهایت قطعه زمینی در مقابل ضلع شرقی باغ کربلایی علی هرمزی نژاد که متعلق به حاج عزیزالله دباغ بود مورد توجه قرار گرفت و این مرد شریف و نیکوکار، نصف قطعه زمین خودرا برای احداث مسجد و یا حسینیه وقف نمود.