بخش پنجم : جلوه ای از شکوفه‌ها و میوه‌های باغ‌های رامهرمز

بیا تا گل برافشانیم  و می  در ساغر  اندازیم

فلک را سقف بشکافیم و طرحی نو دراندازیم

اگر غم لشکر انگیزد که  خون عاشقان  ریزد

من و ساقی به هم تازیم و بنیادش بر اندازیم

 

سلام و درود بی پایان بر دوستداران طبیعت رامهرمز باد. 

در راستای زنده نمودن باغ های قدیم بر مبنای دانش و روش های نو،  این مطلب را به نگاهی تازه در زمینه باغ های جدید رامهرمز اختصاص می دهیم .
از استاد داریوش کلانترهرمزی و بزرگوارانی که با تهیه عکس ها و راهنمایی ها برای شناحت بیشتر ما متن هایی را نیز فرستادند ، سپاس ویژه داریم .

انار رامهرمز

 

گل انار

گل انار

گل انار

درخت انار

انار رامهرمز

انار خندان رامهرمز

انار و انگور سر درختی رامهرمز

انار شب یلدا در رامهرمز

شهرستان رامهرمز ظرفیت مناسبی جهت گسترش باغات درخت انار دارد و در حال حاضر نیز کشت این محصول در شهرستان انجام می شود و سوددهی مناسبی را نیز برای باغداران این حوزه به دنبال داشته است.

نهال انار حداقل سه سال نیاز به رشد دارد و از سال چهارم به بعد شروع به باردهی می کند. درخت انار بیش از 40 سال عمر مفید داشته و در مقابل کم آبی مقاوم است؛ اما میزان و نوع آب در کیفیت و کمیت میوه آن تاثیر مهمی دارد. مصرف انار در سال های اخیر افزایش یافته است. خواص این میوه و ابعاد مختلف محصول آن از دلایل افزایش مصرف آن است. از انار در تولید داروهای تقویتی و صنایع آرایشی و بهداشتی استفاده می شود. مصرف رب و آب انار نیز از گذشته رواج داشته و در سال های اخیر به اشکال متنوع و بهتری انجام می شود. کاشت انار فعالیتی درآمدزا است که با ارزیابی نیاز بازار، به روزرسانی فرآیند بسته بندی و جابجایی و ... می توان درآمد حاصل از آن را افزایش داد.

 

انگور رامهرمز

باغ انگور در رامهرمز

 انگور  رامهرمز

انگور رامهرمز

انگور رامهرمز

برداشت 45 هزار تن انگور از تاکستان های خوزستان

شوشان:  45 هزار تن انگور با پایان فصل برداشت انگور از تاکستانهای خوزستان برداشت شد.

معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی خوزستان امروز گفت : امسال بیش از 45 هزار تن انگور از باغات و تاکستانهای استان برداشت شد که در مقایسه با پارسال 15 درصد افزایش داشته است .آقای قاسمی نژاد افزود : امسال این میزان انگور از سطح زیر کشت یک هزار و 500 هکتار برداشت شده است .

وی ارقام انگور برداشت شده را سلطانی ، یاقوتی ، عسگری و پرلت برشمرد و گفت : بیشتر انگور استان از تاکستانها در شهرستان های رامهرمز ، اهواز ، شادگان ، دزفول ، بهبهان ، لالی و اندیمشک برداشت شده است . معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی خوزستان افزود : میانگین برداشت 30 تن در هر هکتار می باشد .برداشت انگور از خرداد تا نیمه اول مهر در استان انجام می شود .

انجیر

انجیر رامهرمز

انجیر شکری و گلابی رامهرمز

انجیر میوه مغذی و خوش طعمی است، دارای مواد قندی، مواد ازته، چربی، مواد معدنی، آمینو اسید،‌ آنزیم های مختلف و کاروتن می باشد. در برگهای آن حدود 0/06 درصد مواد تلخی مانند فیکوسین Ficusin و برگاپتین Bergaptene وجود دارد. شیره سفیدی که با شکستن شاخه های درخت انجیر و یا از میوه نارس آن خارج می شود بسیار سمی است و اگر بر روی پوست زده شود سلولها را از بین برده و میکشد. برگهای انجیر دارای کوسایداروتین Glycosiderutin می باشد.

حدود 85 درصد از محصول انجیر بصورت خشک به بازار عرضه می شود زیرا انجیر رسیده زود خراب می شود. انجیر درختی است با برگهای زرد و پنجه ای به رنگ سبز خاکستری که بلندی آن تا شش متر می رسید و چون در مقابل سرمای شدید مقاومت ندارد بنابراین در مناطق معتدله و گرمسیر کشت می شود. درخت انجیر معمولا از سال چهارم شروع به میوه دادن می کند و تا سن بیست سالگی میوه می دهد.

 

چاقاله بادام

چاقاله بادام در باغ‌های رامهرمز

برای نخستین بار توسط آقای جعفر زارع کشاورز و باغبان با ذوق و ابتکار در دوره جدید باغداری و باغبانی در رامهرمز نهال‌های بادام، گلابی، بِه و ...کاشته شد.

@ramhormoziha

چغاله بادام، چاقاله یا چقاله با نام علمی (green almond) شناخته می‌شود. در حالت عادی هم وقتی اسم چغاله به میان می‌آید، اولین چیزی که به ذهن می‌رسد، چغاله بادام است. در حالی که چغاله انواع مختلفی دارد.

چغاله بادام در اصل میوه کال و سبز بادام است که به صورت نوبرانه در ابتدای فصل بهار، به بازار راه پیدا می‌کند. این چغاله‌ها، رنگ سبز و طعم ترشی دارند و هرچه جوان‌تر و ریزتر باشند، بافت نرم‌تری دارند. در بسیاری از آنها، مغز بادام در یک کیسه نازک، به حالت شفاف و ژله‌ای است و هرچه چغاله درشت‌تر باشد، مغز آن بزرگ‌تر است.

سیب

شکوفه سیب

چاقاله سیب

 

مشخصات ظاهری درخت سیب: 

درختان سیب؛ (نام علمی: M. pumila) درختی از گروه گلسرخیان است و به دلیل میوه و گوشت شیرین آن در سراسر جهان شناخته شده است. کاشت درخت سیب; در تمام دنیا به دلیل استفاده از دانه های آن. آسیای مرکزی را می توان زادگاه این درخت نامید. گونه وحشی این گیاه Malus civersi هنوز در این منطقه یافت می شود. جالب است بدانید که در بسیاری از ادیان و فرهنگ ها، میوه سیب به عنوان میوه ای با اهمیت مذهبی و اسطوره ای شناخته می شود. مثل فرهنگ خودمان که در ایام نوروز در هفت سین اتفاق می افتد.

 

زردآلو

شکوفه زردآلو

 

چاقاله زردآلو

 چغاله زردآلو یا زردآلو سبز (Green apricot) میوه نارس Prunus armeniaca است که قبل از تغییر رنگ به زرد یا نارنجی، برداشت می‌شود. اندازه قطر این میوه‌ها یا چغاله زردآلو بین ۳ تا ۵ سانتی‌ متر است و شکل بیضی کشیده دارند. از خط وسط آنها نیز، یک تورفتگی واضح و مشخص به چشم می‌خورد.

پوست چغاله زردآلو در حالت کال و نرسیده، جنس مخملی دارد و گاهی اوقات رنگ و رگه‌های قرمز هم روی آن دیده می‌شود. چغاله زردآلو نیز مثل چغاله بادام طعم گس و اسیدی دارد.

 

درخت زردآلو

میوه هسته داری همچون زردآلو از دیگر محصولات باغی شهرستان رامهرمز است و بر اساس بررسی های انجام شده، تولید آن از مزیت خوبی برخوردار است. زردآلو علاوه بر اینکه به عنوان تازه خوری با استقبال خوبی مواجه است، در صنایع غذایی مختلف مانند تولید مربا، لواشک، چیپس میوه، آبمیوه و... نیز کاربرد زیادی دارد؛ بنابراین تولید آن از سوددهی خوبی برخوردار است و سرمایه گذاری در این زمینه می تواند توجیه اقتصادی مناسبی داشته باشد.

 

زیدی  ( زدی به زبان رامهرمزی ) به شیره درخت زردآلو گفته می شود

که از شاخه ها و تنه درختان خارج می گردد.

خرما

هنگام بو دادن ( گرده افشانی ) درخت نخل

خارک زرد رامهرمز

رطب مضافتی رامهرمز

خرما

خرما از جمله محصولات باغی است که به میزان محدود در شهرستان رامهرمز کشت می شود و با آب و هوای این شهرستان سازگاری دارد. خرما میوه ای است با ارزش غذایی بالا که به علت دارا بودن مواد قندی قابل توجه (حدود 70 درصد) علاوه بر مصرف غذایی، در صنعت نیز موارد استفاده فراوان دارد. مصارف مختلف خرما در صنعت شامل موارد خوراکی مانند شیره، شهد و شکلات خرما است. از ضایعات آن نیز در ترکیب خوراک دام و طیور، از برگ خرما در ساخت انواع ظروف بافتنی و حصیر و از تنه و چوب خرما در کارخانجات نئوپان سازی و کاغذسازی و همین طور پوشش ساختمان‌ها و پل‌ها استفاده می کنند.

 

درخت خرمای دیری

خرمای دیری رامهرمز

خرمای دیری (Dayri dates) یکی از خرماهای بسیار خاص و کمیاب در ایران است. این خرما از لحاظ بافت تقریبا همانند خرمای زاهدی ( قصب) است. ما در جنوب این خرما را با نام های قصب سرخ(قرمز) یا قصب بندری نیز می‌شناسیم. این خرمای خوشمزه و با کیفیت در برخی مناطق استان بوشهر و خوزستان بویژه رامهرمز کشت می‌شود. خرما دیری یک خرمای بسیار مناسب برای میان وعده و تغذیه است همچنین در کنار چای و قهوه بسیار لذت بخش است. خرمای دیری دارای دانه های با اندازه ها متغییر است. نخل های جوان دیری خرمایی درشت تر و نرم تر میدهند. هر چه سن و ارتفاع نخل بیشتر شود، دانه های این خرما ریزتر می‌شود اما میزان تردی و خشکی خرمای آن بیشتر می‌شود.

این خرما کاملا خشک و بدون شیره است. به دلیل خشک بودن این خرما دارای ماندگاری بسیار طولانی است. هر چند این خرما در هوای اتاق هم فاسد نمی‌شود اما برای جلوگیری از رشد حشرات حتما باید این خرما را در یخچال یا فریزر نگهداری کرد. این خرما و تمام خرماها را حتما در ظرف در بسته نگهداری کنید.

                                                            مرکبات رامهرمز

 

باغ مرکبات رامهرمز

 

شکوفه لیمو شیرین

شکوفه لیمو سنگی یا لیمو سینی

شکوفه پرتقال

شکوفه نارنج

بالنگ، بادرنگ یا ترنج ( دبه هم گفته می شود )

 لیمو سنگی

   نوعی لیمو ترش است که خواص بسیاری دارد از جمله کمک به درمان سرمازدگی،تنظیم فشار خون،ضدسرطان، بهبودسیستم ایمنی بدن،درمان سوزش معده،سلامت پوست وغیره را می توان نام برد.

لیمو سنگی حاوی ویتامین C، فولات، ویتامین B5، B3، B1، B2، آهن، منیزیم، فسفر، پتاسیم، زینک، قند، کربوهیدرات، فیبر رژیمی، چربی و پروتئین است. به همین دلیل، لیمو سنگی میوه‌ای شگفت انگیز محسوب می‌شود.

 

درخت نارنج

نارنگی رامهرمز

میوه نارنگی یکی از میوه های خوش طعم و عطر پاییزی است که مصرف آن در این فصل برای تامین ویتامین ث مورد نیاز بدن و عدم ابتلا به بیماری های شایع این فصل هم چون سرماخوردگی و آنفولانزا بسیار مفید و کارآمد می باشد.این میوه محبوب و پرطرفدار سرشار از ویتامین ث و سایر ترکیبات مغذی بوده لذا مصرف آن برای سلامتی مزایای بی شماری به همراه دارد.

نارنگی ویتامین های AوBوC دارد و استفاده آن باعث تقویت سیستم گوارشی،بهبود فعالیتهای قلب،کمک به درمان سرماخوردگی،رفع کم خونی، ضدالتهاب، دفع سموم بدن وتقویت حافظه و سیستم عصبی میشود

 

توت

 

توت سفید

توت سیاه

توت موزی

 

توت از درختان مثمر با میوه بیضی شکل و شیرین به شمار می رود که دارای ارقام مختلفی است که از آن برای تازه خوری، تهیه شربت، مربا، نوشیدنی و … استفاده می کنند که خاصیت دارویی و درمانی زیادی دارد و از جمله درختانی به شمار می رود که در مناطق مختلف رشد و نسبت به سرما و گرما مقاوم است که میوه آن در فصل تابستان می رسد. برای رشد  به آبیاری، نور خورشید، هرس، کود و دمای مناسب نیاز دارد.  از طول عمر بالایی برخوردار است و گیاهی خودگرده افشان به شمار می رود که گرده افشانی آن توسط باد و حشرات انجام می شود

مشخصات گیاهی کامل درخت توت:

توت گیاهی از تیره انجیریان به شمار می رود که میوه خوشه ای مانندی با دانه های کوچک گرد و کروی مانند دارد که به هم چسبیده اند که در داخل آن دانه های بسیار ریزی وجود دارد که به هنگام خوردن نمی توانید آن را حس کنید. میوه توت بیشتر شبیه انگور است با این تفاوت که بسیار کوچک و ریز است طوریکه طول آن به 2 تا نهایت 5 سانتیمتر می رسد و دارای ارقام و واریته های مختلفی است به همین دلیل رنگ میوه آن قرمز، زرد، سبز و … است؛ طعم شیرینی دارد که از آن علاوه بر تازه خوری برای توت خشک و آجیل، مربا، شربت و … استفاده می کنند که از باردهی خوبی برخوردار است و تقریبا در همه مناطق ایران رشد می کند و درختی مقاوم با رشد آسان به شمار می رود که در پارک ها، فضای سبز و کوچه ها به وفور یافت می شود. میوه این گیاه بسیار گوشتی و آبدار است. برگ های سبز رنگ دندانه دار قلبی شکلی دارد که دارای شیارهای عمیقی است و درختی خزان پذیر به شمار می رود به این صورت که برگهای آن با شروع پاییز تغییر رنگ می دهند و به نارنجی و زرد تبدیل می شوند و در نهایت می ریزند.  گلدهی آن در اوایل فصل بهار است که میوه آن در اواخر فصل بهار و تابستان می رسد.

کُنار رامهرمز

 

درختان قدیمی کنار منطقه ( سی فرج ) رامهرمز

درخت جوان کنار

میوه کنار رامهرمز

کنار تنها میوه ای است که در بهمن , اسفند و فروردین ماه در نقاط مختلف گرمسیر ایران به عمل میاید.در رامهرمز این درخت را مقدس می دانند و در تمام باغات و بسیاری از منازل برای استفاده از سایه وسیع آن کاشته می شود. از برگ آن سدر برای شست وشوی سر و بدن درست می کنند. دارای چوب بسیار سخت و مقاوم بوده و در قدیم از چوب آن برای ساختمان بعنوان تیرچه استفاده می شد.  موریانه هم نمیتواند این چوب را بخورد. این درخت در هر منطقه ای کاشته شود با ریشه های طولانی و عمقی خود آب مورد نیاز را از اعماق زمین به دست می آورد. صدها سال عمر دارد.  بلندی برخی از آنها که به آب زیاد دسترسی دارند بیش از ۲۰متر هم می رسد و چتر وسیعی ایجاد می کند.  کنار در مناطق بیابانی بصورت درختچه خودرو می روید و میوه آن در آخر تابستان بعمل میاید ریز ، قرمز و ترش است. نوع دیگری در باغات رامهرمز کشت شده که چوب مقاومی ندارد ولی میوه درشت وبیضی شکلی دارد و به کنارهندی معروف است.

گلابی رامهرمز

شکوفه های گلابی باغ آقای جعفر زارع

(نخستین بار در رامهرمز)

اول اردیبهشت ۹۶
عکس: حشمت دهقان
#زیستبوم_رامهرمز
 @ramhormoziha